Prostata, nazywana sterczem lub gruczołem krokowym, to narząd znajdujący się w obrębie miednicy każdego mężczyzny. Jest to część układu moczowo-płciowego odpowiedzialna za produkcję 25-30% płynu wchodzącego w skład ejakulatu. Płyn ten zawiera w sobie wiele substancji niezbędnych do utrzymania plemników przy życiu.
U dorosłych mężczyzn prostata stosunkowo często bywa przyczyną problemów zdrowotnych. W gruczole krokowym mogą rozwijać się zmiany o charakterze zapalnym, rozrostowym i nowotworowym. Rak prostaty jest najczęściej rozpoznawanym nowotworem złośliwym u mężczyzn. Łagodne powiększenie gruczołu krokowego stwierdza się zaś u około 80% pacjentów w wieku powyżej 75 lat, a jego objawy występują u około 50%. Czym się różnią te jednostki chorobowe oraz jak je diagnozować? Dowiedz się, czym jest badanie per rectum oraz biopsja prostaty. Poznaj wskazania do wykonania badań i wizyty u urologa.
Łagodny rozrost prostaty – jak go rozpoznać?
- trudności i ból przy oddawaniu moczu
- słaby lub przerywany strumień moczu
Czasem towarzyszą też objawy takie jak:
- uczucie parcia na pęcherz
- częstomocz i nykturia — czyli konieczność częstego oddawania moczu w nocy
Przyczyna łagodnego rozrostu prostaty nie jest do końca poznana. Przypuszcza się, że odpowiedzialne za tę chorobę jest nadmierne pobudzanie przez androgeny, czyli męskie hormony płciowe – pochodne testosteronu.
Łagodny rozrost można leczyć farmakologicznie, podając leki selektywnie hamujące syntezę hormonów lub rozkurczające mięśnie gładkie. Te ostatnie mają za zadanie ułatwienie odpływu moczu z pęcherza. W przypadkach pacjentów lekoopornych konieczne może być leczenie chirurgiczne.
Rak prostaty — co warto o nim wiedzieć?
Rak prostaty jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u mężczyzn. Częstotliwość jego występowania rośnie wraz z wiekiem. Rzadko występuje przed 50 rokiem życia, choć oczywiście profilaktycznie warto to kontrolować.
Mimo złośliwości rak prostaty to nowotwór o stosunkowo dobrym rokowaniu — głównie dzięki dużej wykrywalności we wczesnych stadiach choroby.
Dlatego tak ważne są badania przesiewowe, regularne wizyty u urologa i nowoczesna diagnostyka, między innymi biopsja fuzyjna prostaty.
Jakie czynniki mogą wpłynąć na zachorowanie na nowotwór prostaty?
- androgeny (hormony płciowe)
- czynniki środowiskowe (zła dieta, używki: papierosy, alkohol, kawa)
- wiek (problemy z prostatą dotyczą głównie mężczyzn 40+)
- geny — występowanie tego nowotworu u innych mężczyzn w rodzinie
- pochodzenie (mężczyźni pochodzenia afrykańskiego lub afrokaraibskiego)
Jakie mogą (ale nie muszą) być objawy raka prostaty?
Z racji tego, że gruczoł prostaty rośnie wraz z Twoim wiekiem — powyższe dolegliwości na szczęście nie zawsze, są oznaką pojawienia się nowotworu. Pamiętaj jednak, aby regularnie i profilaktycznie badać prostatę, jeszcze zanim pojawią się jakiekolwiek objawy. Jak to robić? Poniżej opisaliśmy najważniejsze metody diagnostyczne.
Badanie poziomu PSA we krwi
Potencjalne występowanie zmian możemy wykryć, badając poziom PSA we krwi. PSA jest to specyficzny antygen prostaty, czyli białko produkowane wyłącznie przez ten narząd. Podwyższenie jego poziomu może sugerować przerost lub nowotwór prostaty.
Trzeba jednak mieć na uwadze, że podwyższone poziomy PSA nie muszą od razu wskazywać na nowotwór — mogą na przykład występować po intensywnym wysiłku fizycznym. Badanie poziomu PSA jest bardzo popularnym badaniem przesiewowym. Każdy pacjent, u którego wynik był zbyt wysoki, powinien skonsultować go z lekarzem i podjąć dalsze działania diagnostyczne mające na celu wykluczenie występowania nowotworu.
Aby wykonać badanie PSA w Łodzi, możesz skorzystać z oferty poradni PUROMED. Nasz punkt pobrań czynny jest od poniedziałku do piątku w godz. 7.00 – 10.00
Badanie per rectum
Najprostszym i najszybszym badaniem, jakie może zaoferować lekarz urolog jest badanie per rectum – przez odbyt. Polega na palpacyjnym badaniu prostaty. Lekarz przeprowadzający badanie szuka na powierzchni prostaty wyczuwalnych guzków, stwardnień czy też asymetrii. Nie jest to badanie idealne, lecz pozwala na wychwycenie większych anomalii.
Takie badanie możesz wykonać podczas wizyty u urologa. Korzystając z usług poradni PUROMED nie musisz nawet posiadać skierowania. Wystarczy, że umówisz termin wizyty.
Biopsja prostaty, czyli diagnostyka nowotworu prostaty
Wskazaniami do wykonania biopsji prostaty (stercza) mogą być:
- podwyższony poziom PSA,
- nieprawidłowości w obrazie uzyskanym podczas rezonansu magnetycznego,
- nieprawidłowości wykryte podczas badania per rectum.
Najbardziej popularne są dwa rodzaje biopsji: metodą tradycyjną (tzw. „ślepa biopsja”) oraz biopsja fuzyjna (celowana) prostaty. Tę drugą metodę polecamy z uwagi na wiele zalet. Pozwala ona na szczegółową diagnozę, a co za tym idzie — zaplanowanie leczenia adekwatnego dla danego mężczyzny i jego choroby.
Tradycyjna biopsja prostaty
Jest to tak zwana „ślepa” biopsja prostaty. Lekarz urolog pod kontrolą USG pobiera kilka wycinków z różnych części gruczołu, mając nadzieję, że jeśli nowotwór występuje, uda się go wychwycić.
Ultrasonografia (USG) nie jest badaniem wystarczająco dokładnym, aby precyzyjnie wskazać obszary, z których należy pobrać wycinek. Lekarz na jej podstawie może jedynie przypuszczać, gdzie należy wbić igłę.
Tradycyjna biopsja prostaty jest zabiegiem szybkim, wykonywanym w znieczuleniu miejscowym. Wiąże się jednak z ryzykiem błędu (pobrania wycinka ze zdrowego fragmentu gruczołu z pominięciem ogniska nowotworowego) i z ryzykiem zakażenia, ponieważ naruszana jest ściana jelita.
25% tradycyjnych biopsji nie rozpoznaje guza
Nowoczesna biopsja prostaty, czyli biopsja fuzyjna.
Fuzyjna biopsja prostaty jest metodą nowocześniejszą od „ślepej” biopsji. Obraz z wykonanego wcześniej badania rezonansem magnetycznym jest nakładany na obraz z aparatu USG w czasie rzeczywistym. Powstaje szczegółowa mapa gruczołu. Dzięki takiemu zabiegowi igła jest precyzyjnie wprowadzana w „podejrzany” obszar. Przechodzi ona przez skórę krocza, nie przez ścianę jelita, co znacznie minimalizuje ryzyko powikłań takich jak zakażenia florą bakteryjną obecną w końcowych odcinkach jelita grubego.
Zalety biopsji fuzyjnej:
- wyższa skuteczność badania diagnostycznego prostaty – badanie jest bardzo precyzyjne (pozwala pobrać wycinki z bardzo małej zmiany – nawet ok. 2 mm)
- mniejsza inwazyjność — dzięki dużej precyzji badania możliwa jest mniejsza ilość pobieranych wycinków do badania histopatologicznego
- mniejsze ryzyko konieczności powtórzenia badania (duża dokładność badanych obszarów)
- małe ryzyko powstania infekcji (w przeciwieństwie do biopsji tradycyjnej)
Jak przygotować się do biopsji fuzyjnej stercza?
- skonsultuj się z lekarzem urologiem
- wykonaj rezonans magnetyczny (badanie nie może być starsze niż 6 m-cy – im nowsze, tym bardziej aktualny obraz stanu faktycznego prostaty
- wykonaj badanie krwi
Ile trwa biopsja prostaty? Badanie trwa około 20 do 40 minut i jest wykonywane w znieczuleniu miejscowym, dzięki czemu jest całkowicie bezbolesne. Wyniki pacjent otrzymuje po około dwóch tygodniach od wykonania badania.
KAŻDY mężczyzna 40+ (lub młodszy, u którego pojawiają się niepokojące objawy), powinien zbadać poziom PSA
Jeśli wynik jest podwyższony, warto jak najszybciej skonsultować się z lekarzem. Badania prostaty per rectum nie trzeba się bać ani wstydzić. Może ono być lekko nieprzyjemne, jednak nie jest bolesne, a może wykryć potencjalnie śmiertelną chorobę. W przypadku schorzeń związanych z gruczołem krokowym niezwykle ważna jest profilaktyka. Jest ona tania i skuteczna. Im wcześniej wykryty nowotwór, tym większa szansa wyleczenia.
Jeśli masz dodatkowe pytania na temat Biopsji Fuzyjnej Prostaty lub chcesz umówić się do urologa – skontaktuj się z rejestracją Poradni PUROMED w Łodzi (tel. 42 20 80 100).