Reumatologia jest dziedziną medycyny, która skupia się na rozpoznawaniu, leczeniu i profilaktyce chorób reumatycznych. Do specjalisty powinny zgłosić się osoby obserwujące u siebie niepokojące dolegliwości ze strony układu ruchu, którym towarzyszą objawy ogólnoustrojowe – m.in. gorączka, osłabienie, a także zmiany skórne, stwardnienie skóry, suchość i stany zapalne błon śluzowych. Poznaj odpowiedzi na najczęstsze pytania dotyczące reumatologii i wizyty u reumatologa.
Choroby reumatyczne to schorzenia, których wspólną cechą są przewlekłe zmiany zapalne obejmujące tkankę łączną. Często mają one podłoże autoimmunologiczne, czyli są związane z nieprawidłową odpowiedzią układu immunologicznego, który produkuje przeciwciała i limfocyty T przeciwko własnym tkankom. Do tej grupy zalicza się ponad 100 chorób.
Czym zajmuje się reumatolog?
Reumatolog jest lekarzem, który ukończył szkolenie specjalistyczne w dziedzinie reumatologii. Mogą zdecydować się na nią medycy bez specjalizacji oraz tacy, którzy posiadają już specjalizację z dziedziny chorób wewnętrznych lub pediatrii.
Reumatolog zajmuje się diagnozowaniem, leczeniem i profilaktyką nieurazowych schorzeń układu ruchu i chorób układowych tkanki łącznej. Specjalista może samodzielnie przeprowadzać badania diagnostyczne, kierować Pacjentów na testy laboratoryjne i obrazowe oraz interpretować ich wyniki, zlecać rehabilitację, a także wydawać opinie i zaświadczenia.
Jakie choroby leczy reumatolog?
Lekarz specjalizujący się w reumatologii zajmuje się leczeniem metabolicznych, zapalnych i zwyrodnieniowych chorób reumatycznych. Jest to szeroka grupa schorzeń. Zalicza się do niej m.in.:
- reumatoidalne zapalenie stawów (RZS),
- zesztywniające zapalenie kręgosłupa,
- młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów,
- łuszczycowe zapalenie stawów,
- pierwotną i wtórną chorobę zwyrodnieniową stawów,
- toczeń rumieniowaty układowy,
- rumień guzowaty,
- zapalenie wielomięśniowe,
- twardzinę,
- chorobę Kawasakiego,
- zapalenie tkanki tłuszczowej,
- osteoporozę,
- stawy Charcota,
- dysplazję kości i stawów.
Czy reumatolog leczy kręgosłup?
Reumatolog zajmuje się schorzeniami i dolegliwościami ze strony kręgosłupa, jeżeli są one związane z procesami zapalnymi lub zwyrodnieniowymi. Specjalista jest uprawniony do prowadzenia Pacjentów ze zmianami w krążkach międzykręgowych oraz bólem pleców.
Kiedy zgłosić się do reumatologa?
Konsultacja reumatologiczna jest wskazana, jeżeli odczuwasz następujące dolegliwości:
- ograniczona ruchomość stawów,
- sztywność stawów,
- ból stawów,
- ból mięśni,
- bóle kości,
- trudności z poruszaniem się,
- obrzęki stawów,
- zmiany skórne w okolicy stawów,
- zniekształcenie stawów,
- nadmierne ocieplenie skóry w okolicy stawów,
- zgrubienia pod skórą,
- nawracające stany podgorączkowe lub gorączki,
- osłabienie,
- utrata apetytu,
- niezamierzony spadek masy ciała.
Pamiętaj, że nie wszystkie objawy muszą wystąpić jednocześnie. Nie bagatelizuj żadnych dolegliwości i zawsze skonsultuj się z lekarzem.
Jak wygląda wizyta u reumatologa?
Konsultacja reumatologiczna rozpoczyna się od wywiadu chorobowego. Lekarz zbiera informacje dotyczące dokuczających Ci dolegliwości oraz ogólnego stanu zdrowia poprzez zadawanie pytań. Aby ułatwić ten proces, przygotuj listę leków przyjmowanych na stałe, a także weź ze sobą dokumentację medyczną (m.in. wyniki niedawno wykonanych badań, wypisy ze szpitala).
Następnie lekarz ocenia wygląd stawów pod kątem obrzęków, zniekształceń, występowania tkliwości i bólu. Sprawdza również ich ruchomość. Jeżeli uzna to za konieczne, wydaje skierowanie na dodatkowe badania lub i omawia plan dalszego postępowania.
Jakie badania zleca reumatolog?
Aby zdiagnozować chorobę lub monitorować postępy leczenia, reumatolog najczęściej zleca następujące badania laboratoryjne i obrazowe:
- morfologia krwi,
- CRP,
- OB,
- ASO,
- czynnik reumatoidalny (RF),
- poziom kwasu moczowego,
- przeciwciała anty-CCP,
- poziom wapnia,
- poziom fosforu,
- USG,
- rezonans magnetyczny,
- densytometria.
Jakie metody leczenia stosuje reumatolog?
Większość chorób reumatycznych wymaga leczenia farmakologicznego. Reumatolog może zdecydować o włączeniu do terapii leków przeciwbólowych, przeciwzapalnych, steroidowych, przeciwreumatycznych oraz środków z innych grup, jeżeli jest to konieczne i uzasadnione. Ponadto specjalista ma uprawnienia do kierowania Pacjentów na rehabilitację, która obejmuje m.in. zabiegi fizykalne i indywidualnie dopasowane ćwiczenia ruchowe.
Kiedy do reumatologa, a kiedy do ortopedy?
Zarówno reumatolog, jak i ortopeda koncentrują się wokół układu ruchu. Pamiętaj jednak, że w centrum zainteresowania każdej z tych specjalizacji leżą inne aspekty, dlatego nie funkcjonują one zamiennie, a jedynie mogą się uzupełniać. Lekarz specjalizujący się w ortopedii zajmuje się diagnostyką i leczeniem urazów oraz wad postawy. Natomiast reumatolog diagnozuje i leczy choroby związane z przewlekłym stanem zapalnym.
Jeżeli zwichnąłeś nogę, zmagasz się z paluchem koślawym, stwierdzono u Ciebie wadę kręgosłupa lub przeciążyłeś układ ruchu, udaj się do ortopedy. Natomiast gdy od dłuższego czasu odczuwasz ból stawów, któremu towarzyszy sztywność, obrzęki i osłabienie, zapisz się na konsultację z reumatologiem.
Umów wizytę u reumtologa
w poradni PUROMED
Artykuł powstał we współpracy z lek. spec. Grzegorzem Cichoszem.
lek. spec. Grzegorz Cichosz – reumatolog, specjalista chorób wewnętrznych