Każdego roku w Polsce odnotowuje się około 90 tysięcy udarów mózgu. Statystycznie co 6,5 minuty doznaje go jakaś osoba. Również statystyki dotyczące śmiertelności nie napawają optymizmem – jest to 3. najczęstsza przyczyna zgonów w naszym kraju. Skutki choroby mogłyby być mniejsze, gdyby pomoc medyczna została udzielona niezwłocznie po zaobserwowaniu pierwszych objawów. A te nie dla wszystkich są oczywiste. Dowiedz się, jak rozpoznać udar.
Jakie są rodzaje udarów?
Wyróżnia się dwa główne rodzaje udaru mózgu:
- udar niedokrwienny – 80% przypadków,
- udar krwotoczny – 20% przypadków.
Oba rodzaje udaru mózgu są stanem zagrożenia życia, który zawsze wymaga specjalistycznej pomocy. Leczeniem zajmuje się neurolog.
Udar niedokrwienny
Udar krwotoczny
Udar krwotoczny to nagły wylew krwi z pękniętego naczynia wewnątrzmózgowego. Prowadzi on do uszkodzenia mózgu. Wyróżnia się:
- krwotok podpajęczynówkowy – spowodowany pęknięciem tętniaka lub wadami naczyniowymi,
- krwotok śródmózgowy – spowodowany głównie nadciśnieniem tętniczym, angiopatią amyloidową lub malformacjami naczyniowymi.
Udar krwotoczny obserwuje się rzadziej, jednak jest on uważany za groźniejszy od udaru niedokrwiennego, ponieważ zwykle ma bardziej nagły przebieg.
Po czym poznać, że mam udar?
Aby ułatwić rozpoznanie udaru mózgu, powstał akronim słowa „udar”:
- U – utrudniona mowa,
- D – dłoń opadająca,
- A – asymetria twarzy,
- R – reaguj i natychmiast wezwij pogotowie.
Jak rozpoznać cichy udar?
Cichy udar możesz podejrzewać, jeżeli pojawią się:
- nagła zmiana nastroju,
- zaburzenia widzenia,
- zaburzenia równowagi,
- zmniejszona zdolność myślenia i zaburzenia funkcji poznawczych,
- osłabienie mięśni,
- zaburzenia mowy,
- zawroty głowy.
Jak zaczyna się udar mózgu?
Objawy udaru niedokrwiennego pojawiają się nagle i zwykle narastają z czasem, przez co samopoczucie ulega znacznemu pogorszeniu. W jego przebiegu na początku mogą wystąpić:
- osłabienie mięśni twarzy,
- drętwienie twarzy,
- opadanie kącika ust po jednej stronie twarzy,
- zaburzenia mowy,
- trudności z wykonywaniem precyzyjnych ruchów,
- zaburzenia czytania lub pisania,
- trudności z zapamiętywaniem,
- zaburzenia widzenia,
- niedowład lub porażenie kończyn po jednej stronie ciała.
Mogą wystąpić także inne objawy udaru niedokrwiennego mózgu:
- zaburzenie rozumienia mowy,
- utrata mowy,
- zaburzenia rozpoznawania obiektów (agnozja),
- niedowidzenie,
- zaburzenia połykania,
- urojenia i omamy,
- zaburzenia świadomości,
- napad padaczkowy.
Jak wygląda stan przedudarowy?
Chociaż udar mózgu pojawia się nagle, w niektórych przypadkach zwiastuny mogą pojawić się już na kilka dni przed. Zalicza się do nich m.in.:
- zawroty głowy,
- zaburzenia równowagi,
- osłabienie mięśni,
- złe samopoczucie.
Pamiętaj, że istnieją czynniki, które zwiększają ryzyko udaru mózgu. Jeżeli:
- masz nadciśnienie tętnicze,
- rozpoznano u Ciebie migotanie przedsionków,
- chorujesz na otyłość,
- masz zaburzenia krzepnięcia krwi,
- masz stwierdzone wady zastawek,
- masz stwierdzone zmiany miażdżycowe,
- masz cukrzycę,
- masz zaburzenia gospodarki lipidowej,
- palisz papierosy,
powinieneś pozostać pod stałą opieką lekarza, wykonywać regularne badania, a także wdrożyć działania profilaktyczne.
