Ból kręgosłupa lędźwiowego – jak sobie poradzić?

Ból w dolnej części pleców najczęściej jest spowodowany zmianami zwyrodnieniowymi lub przeciążeniem kręgosłupa. Dolegliwości mogą pojawić się w każdym wieku. Niekiedy są na tyle nasilone, że utrudniają lub uniemożliwiają codzienną aktywność. Dlatego nigdy nie należy ich bagatelizować. Dowiedz się, co robić, gdy boli kręgosłup lędźwiowy. Kręgosłup lędźwiowy składa się z 5 kręgów. Są one większe i grubsze w porównaniu do kręgów znajdujących się w innych odcinkach. Jest to związane z ich funkcją. Wspierają górną część ciała oraz zapewniają stabilizację. Z racji tego są narażone na duży nacisk i obciążenie. Może to przyczyniać się do ich przeciążenia lub uszkodzenia, czego wynikiem jest ból kręgosłupa lędźwiowego.

Co może być przyczyną bólu kręgosłupa lędźwiowego?

Ból kręgosłupa lędźwiowego może mieć różne przyczyny. Do najczęstszych z nich należą:

długotrwałe napięcie mięśni przykręgosłupowych,
przeciążenie mięśni przykręgosłupowych,
zmiany zwyrodnieniowe,
przepuklina krążka międzykręgowego,
urazy mechaniczne tkanek okołostawowych,
złamania kręgów.

Czynnikami, które przyczyniają się do bólu kręgosłupa lędźwiowego są:

siedzący tryb życia,
brak aktywności fizycznej,
nadmierna masa ciała,
wykonywanie pracy wymagającej pozostawania przez dłuższy czas w jednej pozycji,
praca fizyczna wymagająca podnoszenia ciężkich przedmiotów,
nieergonomiczne stanowisko pracy (m.in. nieodpowiedni fotel, źle ustawiony monitor),
wady postawy,
choroby reumatyczne,
ciąża.

Pamiętaj, że ból w dolnej części pleców nie musi być spowodowany przeciążeniem lub chorobami kręgosłupa. W tym miejscu mogą być odczuwane dolegliwości pochodzące m.in. z układu moczowego, pokarmowego lub rozrodczego. Dlatego zawsze należy ustalić przyczynę i rozpocząć odpowiednie leczenie.

Ból kręgosłupa lędźwiowego – objawy towarzyszące

Ból od kręgosłupa lędźwiowego jest zlokalizowany w dolnej części pleców. Może być umiejscowiony punktowo lub być rozlany. Zwykle zaczyna się stopniowo lub pojawia się tylko przy wykonywaniu konkretnych czynności – np. po przyjęciu określonej pozycji. Ma różny stopień nasilenia – od łagodnego po silny, utrudniający codzienną aktywność. Zdarza się, że ból kręgosłupa lędźwiowego pojawia się nagle i od razu jest bardzo silny – często na tyle, że uniemożliwia wstanie, wyprostowanie się lub poruszanie.

Zdarza się, że ból kręgosłupa lędźwiowego promieniuje do biodra, pachwin, pośladka, uda, łydki lub stopy. Obecne mogą być także objawy dodatkowe, do których zaliczają się m.in.:

bolesne skurcze nóg,
mrowienie lub drętwienie kończyn dolnych,
uczucie sztywności po dłuższym pozostawaniu w jednej pozycji,
zaburzenia czucia,
zwiększone napięcie mięśni,
niedowład mięśniowy,
osłabienie siły mięśniowej kończyn dolnych.

Bóle kręgosłupa lędźwiowego – do jakiego lekarza?

Osoby zmagające się z ostrym lub nawracającym bólem kręgosłupa lędźwiowego powinny udać się na konsultację do poradni ortopedycznej. Specjalista zbierze dokładny wywiad medyczny w celu poznania umiejscowienia dolegliwości bólowych, stopnia ich nasilenia, okoliczności występowania, czasu trwania i objawów towarzyszących. Lekarz zleci wykonanie dodatkowych badań. W diagnostyce bólu w kręgosłupie lędźwiowym zastosowanie mają m.in. zdjęcie rentgenowskie (RTG), tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny.

Na podstawie wywiadu medycznego i wyników badań obrazowych ortopeda ustali przyczyny bólu kręgosłupa lędźwiowego oraz dopasuje odpowiednie leczenie. W poradni PUROMED lekarzami zajmującymi się chorobami kręgosłupa są specjaliści w dziedzinie ortopedii i traumatologii narządu ruchu – lek. spec. Ernest Madej i lek. spec. Kamil Lachowicz.

Jak złagodzić ból kręgosłupa lędźwiowego?

Leczenie bólu kręgosłupa opiera się o różne metody. W celu złagodzenia nieprzyjemnych dolegliwości lekarz może zalecić stosowanie leków przeciwbólowych, przeciwzapalnych oraz rozluźniających mięśnie. Preparaty mają postać tabletek, maści, plastrów lub zastrzyków. Ważne jest także odciążenie pleców, ale unieruchomienie powinno trwać maksymalnie kilka dni. Po tym czasie konieczne jest rozpoczęcie rehabilitacji, na którą składają się ćwiczenia na ból kręgosłupa oraz zabiegi fizykoterapeutyczne (m.in. krioterapia, magnetronik, elektrostymulacja). W niektórych przypadkach głównym sposobem leczenia jest operacja chirurgiczna.

Ćwiczenia na ból kręgosłupa lędźwiowego

W złagodzeniu bólu kręgosłupa lędźwiowego ulgę mogą przynieść ćwiczenia. Powinny być one dopasowane indywidualnie do każdej osoby. O pomoc w należy zwrócić się do fizjoterapeuty. Ćwiczenia nie tylko pomagają złagodzić dolegliwości bólowe, ale stanowią także element profilaktyki, ponieważ wzmacniają mięśnie i stabilizują kręgosłup. Przykładowe ćwiczenia na ból kręgosłupa lędźwiowego to:

Przyciąganie kolan do klatki piersiowej  Połóż się na plecach z ugiętymi kolanami i stopami opartymi o podłoże. Przyciągaj do klatki piersiowej raz jedno, raz drugie kolano. Ćwiczenie powtórz po 10 razy na każdą stronę.

Koci grzbiet  Ustaw się w klęku podpartym z kręgosłupem ustawionym neutralnie. Patrz przed siebie. Podczas wykonywania wdechu unieś głowę i skieruj brzuch ku dołowi. Przy wydechu opuść głowę i wypchnij w górę środkową część pleców. Ćwiczenie powtórz 10 razy.

Leżenie na plecach z ugiętymi kolanami Połóż się na plecach. Nogi ugnij w kolanach i oprzyj je o krzesło. Napnij mięśnie brzucha i staraj się wcisnąć dolną część pleców w podłogę. Możesz położyć pod plecy małą poduszkę, aby ułatwić sobie zadanie. Po kilku sekundach rozluźnij mięśnie. Powtórz ćwiczenie 10 razy.

Ukłon  Ustaw się w klęku podpartym. Usiądź na piętach, jednocześnie wyciągając ręce jak najdalej w przód, chowając głowę między nimi. Po 30 sekundach wróć do pozycji wyjściowej. Powtórz ćwiczenie 5 razy.

Kobra  Połóż się na brzuchu. Ugnij łokcie i oprzyj dłonie o podłogę na wysokości klatki piersiowej. Wykonując wdech, wyprostuj łokcie i odchyl tułów. Wytrzymaj 30 sekund, a następnie wróć do pozycji wyjściowej. Powtórz ćwiczenie 5–10 razy.

Jak długo może boleć kręgosłup lędźwiowy?

Czas trwania bólu kręgosłupa lędźwiowego jest różny dla każdego przypadku i zależy m.in. od przyczyny dolegliwości i zastosowanego leczenia. Przy przeciążeniu lub w łagodnych chorobach krążka międzykręgowego zwykle ustępuje samoistnie w ciągu kilku dni lub paru tygodni. Zdarza się, że dolegliwości stają się przewlekłe. Wówczas ból kręgosłupa lędźwiowego utrzymuje się znacznie dłużej i często nawraca.

Kręgosłup bez bólu – profilaktyka

Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia bólu kręgosłupa lędźwiowego, można wdrożyć działania profilaktyczne. Obejmują one:

utrzymywanie prawidłowej masy ciała,
regularną aktywność fizyczną,
wykonywanie ćwiczeń wzmacniających mięśnie brzucha i mięśnie przykręgosłupowe,
unikanie długotrwałego pozostawania w jednej pozycji,
zadbanie o ergonomiczne stanowisko pracy,
stosowanie prawidłowej techniki podnoszenia ciężkich przedmiotów,
noszenie dobrze dopasowanego obuwia (a w razie potrzeby również wkładek ortopedycznych).

Pamiętaj, aby nigdy nie bagatelizować bólu kręgosłupa lędźwiowego, gdyż przy braku odpowiednich działań terapeutycznych i profilaktycznych dolegliwości mogą się nasilić i utrwalić.

Umów wizytę u ortopedy
w poradni PUROMED

Dowiedz się więcej

Ból kręgosłupa lędźwiowego – kiedy zgłosić się do ortopedy?