Skręcenie kostki to częsty uraz. Dochodzi do niego, gdy stopa ulegnie nagłemu zagięciu do wewnątrz. Objawia się bólem, obrzękiem i zasinieniem w okolicy stawu skokowego. Osoba poszkodowana ma problemy z poruszaniem się i wymaga pilnej pomocy. Dowiedz się, co robić, gdy dojdzie do skręcenia stawu skokowego.

Staw skokowy jest potocznie nazywany „kostką”. Łączy kości goleni ze stępem. Cechuje się znaczną ruchomością. Odpowiada za zginanie grzbietowe i podeszwowe stopy, co umożliwia stawanie na pięcie i palcach oraz unoszenie i opuszczanie stopy. Staw skokowy ulega dużym obciążeniom, a tym samym jest narażony na różnego rodzaju urazy.

Na czym polega skręcenie stawu skokowego?

Skręcenie stawu skokowego to uraz tkanek miękkich, który obejmuje torebkę stawową i więzadła. Jest skutkiem nagłego zgięcia stopy do wewnątrz, przekraczającego fizjologiczny zakres ruchu w stawie. Skutkiem jest rozciągnięcie (a niekiedy również przerwanie) tych struktur. Często ma to miejsce podczas upadku ze schodów lub nieprawidłowego ustawienia stopy na podłożu. Przy skręceniu kostki nie dochodzi do przemieszczenia się powierzchni stawowych względem siebie.

Ze względu na rozległość urazu wyróżnia się 3 stopnie skręcenia stawu skokowego:

  • stopień I – dochodzi do lekkiego naciągnięcia więzadeł i torebki stawowej,
  • stopień II – dochodzi do częściowego rozerwania więzadeł i torebki stawowej,
  • stopień III – dochodzi do zerwania więzadeł i całkowitego rozerwania torebki stawowej.

Skręcenie kostki może przytrafić się każdej osobie – bez względu na wiek. Grupą szczególnie narażoną na uraz są sportowcy, pracownicy fizyczni oraz kobiety, które noszą buty na wysokim obcasie.

Jakie są objawy skręcenia stawu skokowego?

Objawy skręcenia stawu skokowego pojawiają się od razu po zaistnieniu urazu. Osoba poszkodowana jako pierwszy zwykle odczuwa ból, który może mieć różny stopień nasilenia – w zależności od tego jak rozległe jest uszkodzenie tkanek. Dolegliwości bólowe utrudniają, a niekiedy uniemożliwiają poruszanie stopą. Pozostałe objawy skręcenia kostki to:

  • tkliwość w okolicy stawu skokowego,
  • obrzęk w okolicy stawu skokowego,
  • zasinienie skóry w okolicy stawu skokowego,
  • ucieplenie skóry nad stawem skokowym.

Skręcenie kostki – pierwsza pomoc

Pierwsza pomoc przy skręceniu kostki polega na unieruchomieniu kończyny (np. bandażem elastycznym) w celu jej odciążenia i zmniejszenia ryzyka pogłębienia się urazu. Unieruchomienie musi obejmować wszystkie kości, które tworzą staw skokowy. Zawsze należy zdjąć obuwie i skarpetkę. Osoba poszkodowana powinna unikać stawania na uszkodzoną kończynę. Zalecany jest odpoczynek w pozycji siedzącej lub leżącej z nogą uniesioną o kilkanaście centymetrów. Jeżeli to możliwe, na okolicę stawu skokowego należy zastosować zimny okład.

Nigdy nie należy bagatelizować skręconego stawu skokowego, gdyż zaniechanie leczenia może prowadzić do poważnych powikłań (np. przewlekłej niestabilności stawu skokowego). Dlatego osoba, która uległa urazowi, powinna udać się na konsultację do poradni ortopedycznej. W PUROMED specjalistami zajmującymi się ortopedią i traumatologią narządu ruchu są Ernest Madej oraz Kamil Lachowicz.

Jak rozpoznać skręcenie stawu skokowego?

Rozpoznanie skręcenia stawu skokowego zwykle opiera się na wywiadzie medycznym i badaniu fizykalnym. Najczęściej jednak lekarz zleca również wykonanie zdjęcia rentgenowskiego (RTG) w celu wykluczenia innych urazów i oceny stopnia uszkodzeń. Zdarza się, że diagnostyka musi zostać rozszerzona o dodatkowe badania obrazowe – m.in. USG lub rezonans magnetyczny.

Na czym polega leczenie skręconego stawu skokowego?

Leczenie skręcenia kostki zależy od stopnia urazu. Przy lekkich uszkodzeniach stosuje się metody zachowawcze. Gdy doszło do zerwania więzadeł i torebki stawowej konieczne może być przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego.

Leczenie zachowawcze przy skręconym stawie skokowym polega na zastosowaniu zasady RICE:

  • R – odpoczynek (rest),
  • I – schładzanie (ice),
  • C – kompresja (compression),
  • E – uniesienie (elevation).

Zgodnie z powyższym uszkodzona kończyna powinna być unieruchomiona. Najczęściej stosuje się w tym celu opaski uciskowe, ortezy, stabilizatory lub specjalne szyny. Osoba poszkodowana powinna odciążać nogę poprzez stosowanie kul ortopedycznych. Wskazane jest ograniczenie wszelkich ruchów. Należy odpoczywać w pozycji leżącej z uniesionym stawem skokowym, co przyczyni się do zmniejszenia obrzęku.

Przy skręceniu stawu skokowego należy zastosować zimne okłady. Schładzanie powinno rozpocząć się jak najszybciej. Zalecane są 10–15 minutowe sesje, które należy powtarzać przez kolejne 2–3 dni. Zimne okłady przyczyniają się do zmniejszenia dolegliwości bólowych.

Aby złagodzić ból po skręceniu stawu skokowego, można sięgnąć po leki przeciwbólowe i przeciwzapalne z grupy NLPZ. Preparaty należy stosować zgodnie z zaleceniami opisanymi w ulotce dołączonej do opakowania. W razie wątpliwości zalecana jest konsultacja z lekarzem lub farmaceutą.

W większości przypadków nieodłącznym elementem leczenia skręconego stawu skokowego jest rehabilitacja. Obejmuje ona m.in. indywidualnie dopasowane ćwiczenia, krioterapię, laseroterapię, kinesiotaping, magnetoterapię i ultradźwięki. Zabiegi fizjoterapeutyczne mają na celu wsparcie regeneracji tkanek.

Ile czasu goi się skręcenie stawu skokowego?

Czas trwania leczenia skręconego stawu skokowego to zwykle około 2–3 tygodnie. Przy bardziej rozległych i zaawansowanych urazach terapia trwa dłużej – nawet 5–6 tygodni. Jest to okres, który tkanki miękkie potrzebują, aby się zagoić i odbudować uszkodzenia. Bardzo ważne jest stosowanie się do zaleceń lekarza oraz przeprowadzenie leczenia skręconej kostki do końca – nawet gdy objawy ustąpią. Brak odpowiedniej regeneracji i zbyt szybkie obciążenie stawu skokowego mogą przyczynić się do powikłań, a tym samym znacznie utrudnić powrót do pełnej sprawności.

Umów wizytę u ortopedy
w poradni PUROMED

Konsultacja ortopedyczna Łódź